مَپِل
«مپل» نام کوهی زیبا وبسیار عظیم است که در شمال شهرستان کوهدشت ودر غرب شهرستان دوره چگنی واقع شده است. دارای طبیعتی بسیار زیبا، بکر و منحصر به فرد است. دارای پوشش جنگلی و گیاهی متنوعی است که میتوان به درختان انبوه بلوط ٬گلابی ٬گون ٬زالزالک ٬جیوه٬ بادام٬ پشمینه٬ بومادران٬ کرفس کوهی ٬آویشن و…..اشاره کرد. با توجه به اینکه ارتفاع آن حدودا ۲۵۰۰ متر می باشد به علت برودت و سردی هوا در ارتفاع ۲۲۰۰متری دیگری خبری از درختان پهن برگ نیست و بیشتر پوشش جنگلی آن از نوع درختان سوزنی برگ مانند«ارجن» است.
«پل» در زبان لری و لکی به معنای چرخش و چرخیدن است و«مپل» به معنای نچرخیدن است، همجواران این کوه اعتقاد دارند که اگر زمانی فرا برسدکه همه ی کوههای عالم تحت تاثیر عواملی طبیعی(مانندزلزله)از جای خود تکان بخورند تنها کوهی که از سرجایش تکان نخواهد خورد و ثابت خواهند ماند همین کوه «مپل»است. وجه تسمیه «مپل»هم به همین خاطر و افسانهایست که نقل میکنند . بومیان را باور بر آن است که در روزگار کهن وقتی فرهاد عاشق شیرین شد، شیرین شرط ازدواج با وی را کندن کوه مپل نهاد فرهاد شروع به کندن و بریدن کوه کرد و مقداری از سنگهای قله کوه را با کلنگ نهصد منیاش برید اما هر چه تلاش و تقلا کرد نتوانست کاری از پیش ببرد و چون در این راستا توفیقی حاصل نکرد نام کوه را مپل نامیدند. بنا بر این افسانه فرهاد پس از اینکه حریف مپل نشد از شاهزادهی ارمنی خواست کوهی دیگر را تعیین کندو شیرین هم بیستون را انتخاب کرد و بقیه ماجرا که همگان از آن آگاهند. اکنون در قسمت بالای کوه مپل صخرههای غول پیکری وجود دارد وقتی از دور بدانها مینگری انگار استادی ماهر آنها را تراشیده و به دو نیم کرده است، البته وقتی نردیک می شوی این تصویر خیالی محو میشود گویا همین تصور افسانهی شیرین و فرهاد را در اذهان پرورانده است.
در غرب مپل کوه زیبای«هنجس» قرار دارد، وصف زیبایی های هنجس خود حکایتی جداگانه می خواهد. در دامنه ی جنوبی مپل چشمه ای جوشان با آبی بسیارسرد و گوارا بنام «کنیکوخا» جاریست، همه ساله از نیمه اول فروردین عشایری از روستا های«گدارگه» و «تکیه»ضرون به این منطقه کوچ می کنند و تا اواسط مرداد ماه به چرای دامهایشان در این منطقه مشغول می شوند.
قلهی اصلی این کوه بصورت دیواره های صخره ای و نیم دایره ای است که دره ها وبریدگی های زیبا ومنحصر به فردی را به وجود آورده است دردامنه جنوبی این کوه ودرمنطقه«تیار»آثار باستانی مانند «دژ منیژه»و«قلعه »منیژه »وجود دارد. برای صعود به قله آن ازمسیر شهرستان کوهدشت می توان از روستا های «داوود رشید» و«کله گاو راه » اقدام کرد که برای صعود به قله آن به زمانی نزدیک به ۵ساعت نیاز است.